آیا برای شما به عنوان مدیر یا صاحب کسب و کار این سوالات به طور مداوم به وجود آمده است که ما از کمبود نیروی متخصص رنج می بریم؟
وقتی وارد حوزه‌های جدید می شویم محصول یا خدمات جدیدی را می خواهیم، نیروی ما توان اجرا و راهبری آن را ندارد، افراد وقتی تغییر سمت پیدا می‌کنند، زمان و انرژی زیادی را می گیرند تا بر کار اشرافیت پیدا کند. جریان انتقال تجربه در سازمان ها یا کند می باشد یا اصلاً وجود ندارد. نیروهای با تجربه در حال بازنشسته شدن و پیر شدن هستند ولی ما جای آنها کسی را تربیت نکرده ایم.
این دست سوالات که به طور مداوم در ذهن مدیران و صاحبان کسب و کار در حال گذار است، باعث شده که ذهن آنها را به شدت درگیر آینده کسب و کار و سازمان خودشان بکند، به عبارت دیگر نبود یک فرایند درست برای انتقال تجربه می تواند سازمان ها را به سازمانهای دیدن بال تبدیل کند. در این مقاله من به این سوالات پاسخ می دهم و راه و روشی را که خود به عنوان کسی که سالها به عنوان مربی و مشاور در سازمانهاکار کرده ام را با شما به اشتراک می‌گذارم:
مقدمه
از گذشته های دورکه کسب و کارها شکل گرفت نگرانی صاحبان و مدیران کسب و کار این بوده که چگونه بتوانند به نحو مناسب و درست دانش و تجربه خود را به نسل‌های بعد از خود منتقل کنند، این انتقال تجربه به عنوان یک الزام برای پایداری و دوام هر کسب و کار بوده و هست . درواقع روش استاد و شاگردی یکی از روش‌های متداول در آن سالها بوده و همچنان نیز ادامه دارد، نقل شده است که در زمان یونان قدیم ادیسه هرمر، فرد پیر و فرزانه ای که اعتقاد داشته با الهه خرد ارتباط دارد هر کسی را که بر سر دوراهی یا کم بود تخصص و دانش گرفتار می‌شود راهنمایی و هدایت می‌کرده، در آن زمان هدایت کننده را منتورو هدایت گیرنده را منتی می‌نامیدند. در گذر زمان و با ورود این اصطلاحات به زبان انگلیسی، دانش مدیریت فرایند انتقال تجربه به نام منتورینگ تغییر هویت داد . در ادامه این مقدمه به تعاریف مفاهیم فرآیند منتوری، اجزای آن و نحوه عملکرد و نهایتاً چگونگی پاسخ به سوالات در فرایند منتورینگ می‌پردازم.
تعاریف
منتور
منتور کسی است که دانش تجربه و مهارت خود را با فردی که تجربه کمتری دارد به اشتراک می‌گذارد. او یک مدرس یا مشاور صرف نیست ، بلکه کسی است که خرد تجربه و مهارت لازم در آن کار خاص را دارا بوده و انتقال دهنده آن به فرد کم تجربه را دارا می باشد. در یک کلام منتور کسی است که به شما اجازه می دهد تا امید را در خودتان ببینید.
منتی
منتی کسی است که دانش و تجربه و مهارت را از منتور فرا می گیرد و باید در گذر زمان در آن تخصص خاص مهارت لازم را کسب نماید.
منتورینگ
فرآیندی است که در طی آن منتور دانش، تجربه و مهارت خود را به منتی انتقال داده و میزان اثربخشی آن را اندازه گیری می کند.
خصوصیات منتور
۱) داشتن دیدی عمیق و خاص در حوزه ی تخصصی مورد نظر
۲) داشتن مشروعیت و مقبولیت لازم
۳) داشتن صبر و بردباری
۴) داشتن مهارت ارتباط موثر
۵) الهام بخش بودن
۶) صادق بودن
۷) با علاقه به سوالات گوش دادن و پاسخ دادن
۸) حمایتگر بودن
۹) چالشگر بودن
وظایف یک منتور
۱) هدایت کردن منتی در مسیر درست
۲) دید همه جانبه داشتن به آن موضوع خاص
۳) گوش‌زد نمودن مداوم اشتباهات به منتی
۴) به تصویر کشیدن مداوم مسیر و مشخص نمودن مقصد نهایی
۵) توجه به مسیر و حرکت مداوم در آن جهت
خصوصیات منتی
۱) فردی با داشتن حداقل های لازم برای صلاحیت آن تخصص خاص
۲) دارا بودن انگیزه
۳) داشتن تشنگی لازم جهت یادگیری
۴) داشتن شایستگی برای فرایند شاگردی
۵) داشتن گوش شنوا
وظایف منتی
1) حضور مستمر و مداوم
2) گوش به فرمان بودن
3) ثبت و ضبط وقایع و تجارب
4) الگو گرفتن و فراگیری دانش تجربه و شخصیت منتور